مگر خبر شهادت حضرت مسلم به امام حسین(ع) نرسید که باز هم راه به سوی کوفه بردند؟

پرسش:

مگر خبر شهادت حضرت مسلم به امام حسین(ع) نرسید که باز هم راه به سوی کوفه بردند؟

پاسخ:

حضرت امام حسین (ع)بعد از شهادت مسلم بن عقیل از وضع کوفه آگاه شدند، ولی برنگشتند. هدف اساسی آن بزرگوار امر به معروف ونهی از منکر و قیام علیه دستگاه جبار بود، که فسق و فجور آن آشکار بود و در عین حال مدّعی جانشینی رسول خدا بود.حضرت حرکت کرده بود تا به دنیا بفهماند که یزید و امثال او لیاقت و شایستگی خلافت را ندارند. او، برای اصلاح امور جامعه اسلامی و از بین بردن بدعت‌ها و زنده کردن سنت‌ها قیام کرد.(1)
امام بر خود واجب می دانست علیه دستگاه قیام کند، هر چند منتهی به

آیا با شروع شدن عزدارای محرم وصفر و دو ماه عزاداری و گریه در ما افسردگی ایجاد نمی شود؟

پرسش:

آیا با شروع شدن عزدارای محرم  وصفر و دو ماه عزاداری و گریه در ما افسردگی ایجاد نمی شود؟

پاسخ:

آیین اسلام با توجه به ابعاد وجودی انسان و در نظر گرفتن نیازهای او، هرگز انسان را دعوت به رهبانیت، انزواطلبی، گریه و اشک مداوم و دوری از لذت‌های دنیوی و شادی و نشاط سفارش نکرده، از سوی دیگر نیز به شادی و نشاط افراطی و بی هدف و سرخوش بودن در زندگی ترغیب ننموده است. نگرش دین به این مسأله نگرشی معتدل و منطقی است. به این معنا که انسان در زندگی به هر دو نیازمند است. هرچند در آیات و روایات از کثرت ضحک مذمت شده اما از زیادی گریه از خوف خدا، اندیشه آخرت وهمگامی با مصائب اهل بیت (ع) تمجید شده و داشتن چشم گریان نشانه

چه کنیم که مشکلاتی را که دیگران برای ما بوجود آورده اند را با مشورت حل کنیم ولی غیبت هم نشود؟

پرسش:

چه کنیم که مشکلاتی را که دیگران برای ما بوجود آورده اند را با مشورت حل کنیم ولی غیبت هم نشود؟

پاسخ:

شکی نیست که غیبت یکی از بزرگترین و مهلک ترین گناهان است و روایات بی شماری در باب مذمت و نهی از این کار وارد شده است که برای نمونه و یادآوری به دو روایت اشاره می نماییم:
رسول گرامی اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: «در شب معراج به قومی گذشتم که صورتهای خود را با چنگال خویش خراش می دادند. از جبرئیل پرسیدم اینها چه کسانی هستند؟ گفت: «اینها کسانی هستند که غیبت مردم را می کردند و در اعراض (آبرو) آنها می افتادند ⁽¹⁾».
«از جانب خداوند متعال به موسی بن عمران وحی شد که هر غیبت کننده ای که با توبه از دنیا برود، آخرین نفری است که داخل بهشت خواهد شد و هر غیبت کننده ای که بدون توبه از دنیا برود اولین کسی است که داخل جهنم خواهد شد⁽²⁾».

آیا اگر ازعمل فردی خیلی ناراحت شدیم می شود برای تخلیه خود یا مشورت، آن را با دیگری مطرح کنیم .آیا این عمل غیبت است؟

پرسش:

آیا اگر ازعمل فردی خیلی ناراحت شدیم می شود برای تخلیه خود یا مشورت، آن را با دیگری مطرح کنیم .آیا این عمل غیبت است؟

پاسخ:

حرام بودن غیبت

خداوند در سوره حجرات می فرماید:«هیچ یک از شما دیگری را غیبت نکند. آیا کسی از شما دوست دارد گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ (به یقین) همه ی شما از این امر کراهت دارید.»⁽¹⁾
پیامبر اکرم -صلی الله علیه وآله- در ضمن وصایای خود به ابوذر می فرماید: «غیبت این است که انسان مسلمان از برادر دینی خود سخنی بگوید که مکروه طبع او باشد». گفتم هرگاه آنچه را درباره ی او می گوییم در او وجود دارد باز هم غیبت است؟ فرمود: «آنچه درباره ی او می گویید و در او موجود باشد از او غیبت کرده اید و اگر آنچه را در حق او می گویید در او نباشد به او بهتان زده اید».⁽²⁾
غیبت از گناهان کبیره بوده و از

اگر کسی بدی در حق ما کرد آیا می توانیم آن را به دیگری بگوییم تا کمکمان کند؟ آیا این کار غیبت است؟

پرسش:

اگر کسی بدی در حق ما کرد آیا می توانیم آن را به دیگری بگوییم تا کمکمان کند؟ آیا این کار غیبت است؟

پاسخ:

چند نکته:
1. در برخی مواقع شیطان سعی می کند غیبت را منطقی نشان دهد. و با دلیل تراشی و توجیه سعی می کند که غیبت انسان مؤمنی را موجه جلوه دهد. لذا انسان باید مراقب باشد تا فریب وسوسه های شیطان را نخورد و به دام آن گرفتار نشود.
2. سرمایه انسان در زندگی حیثیت و آبرو و شخصیت او است لذا هر چیز که ممکن است آبروی مؤمن را در معرض خطر قرار دهد از طرف دین اسلام حرام محسوب می شود.⁽¹⁾
این نکته نیز قابل توجه است که نه تنها غیبت کردن حرام است، گوش دادن به غیبت و حضور در مجلس غیبت نیز جزء محرمات محسوب شده است، بلکه طبق پاره ای از روایات بر مسلمان واجب است که ردّ غیبت کنند، یعنی از برادر مسلمان که آبرویش به خطر افتاده دفاع کنند.⁽²⁾

غیبتی شنیده ام اگر به آن فکر کنم گناه کرده ام؟

پرسش:

غیبتی شنیده ام اگر به آن فکر کنم گناه کرده ام؟

پاسخ:

تفکر یک شخص یا معطوف به حال است یا معطوف به گذشته و یا معطوف به آینده. در هر سه صورت، تفکر باید به انسان کمک کند که او را در مسیر تکامل تحریک کند و سرعت بخشد. اما چون این سؤال در رابطه با تفکر معطوف به گذشته است.

تفکر معطوف به گذشته:

تفکر نسبت به گذشته باید سازنده باشد نه بازدارنده. به غیبتی که قبلاً شده می توان از این دو جهت (سازندگی و بازدارندگی) نگاه کرد.
گاهی این فکر می تواند سازنده باشد و این موقعی است که فرد بخواهد برای بازآفرینی عبرت، ندامت و محاسبه نفس به آن غیبت توجه کند.⁽¹⁾ این افکار قطعاً سازنده اند و به فرد کمک می کنند به گناهی که انجام شده با نظری دقیق نگاه کند و فرد بررسی کند که چه چیز باعث بروز این گناه شده است، چه زمینه ای به انجام آن کمک کرده است، چه افرادی در این غیبت لطمه خورده اند و او چقدر با این صفت زشت از مسیر حق و رشد منحرف شده است و چگونه باید به فردی که در مورد او غیبت شده کمک کند و آبروی او و... را حفظ کند و چگونه می تواند از تکرار این عمل خودداری کند.
گاهی این تفکر می تواند نقش بازدارنده داشته باشد و فرد را

چرا بعد از اینکه خیلی سختی کشیدیم و به معنویت رسیدیم دوباره غافل میشویم و قدر آن را نمیدانیم؟

پرسش:

چرا بعد از اینکه خیلی سختی کشیدیم و به معنویت رسیدیم دوباره غافل میشویم و قدر آن را نمیدانیم؟

پاسخ:

پیمودن راه کمال و نیل به مقامات معنوی،‌کار سهل و ساده ای نیست .برخی افراد از همان اول توفیق پیدا نمی کنند، و برخی دیگر در ادامة راه و بعد از آن که به مراتبی از معنویت دست یافتند، با مانع رو برو می شوند. علت این که افراد دوباره به غفلت دچار می شوند، چند چیز است:

1. وسوسة شیطان شیطان، دشمن دیرینة انسان است و همیشه تلاش می کند انسان های مؤمن را بفریبد. خداوند در قرآن بارها این موضوع را گوشزد نموده و فرموده است: یابنی آدم! لایفتننکم الشیطان کما أخرج ابویکم من الجنّةِ⁽¹⁾ ای فرزندان آدم! شیطان شما را نفریبد هم چنان که پدر و مادر ما یعنی آدم و حوا را از بهشت بیرون کرد.
در روایات آمده است که وقتی فردی کار نیکی انجام می دهد، شیطان به شدّت ناراحت می شود. لذا با تمام وجود سعی می کند هر طور شده او را بفریبد. در برخی موارد وسوسة شیطان حتی افرادی را که سال ها خدا را عبادت کرده اند، از راه راست منحرف می کند. علی ـ‌علیه السّلام ـ می فرماید:

قضیه مباهله چه بود؟

پرسش:

قضیه مباهله چه بود؟

پاسخ:

قرآن مجید با صراحت به پیامبر(ص) دستور می دهد، در مقابل کسانی که با استدلال و مذاکره قانع و تابع نمی شوند راه مباهله را پیش گیرد.⁽¹⁾

مباهله چیست؟

در اصل به معنی رها کردن از قید و بند و در دعا به معنی تضرع و واگذاری کار، به خداست و از نظر مفهوم متداول در آیه فوق به معنی نفرین کردن دو نفر به یکدیگر است، افرادی که درباره مسأله مهم مذهبی گفت و گو دارند در یک جا جمع می شوند و به درگاه خداوند تضرع می کنند و از او می خواهند که دروغگو را رسوا سازد و مجازات کند.⁽²⁾

زمان و مکان مباهله ی نجران مشهور میان دانشمندان این است که روز حضور برای مباهله، بیست و پنجم ذی الحجة سال دهم هجرت، و به اتفاق همه مسلمین، مکان مباهله اطراف «مدینه» و در دامنه صحرا بوده است.⁽³⁾
آغاز جریان مباهله:

بخش با صفای «نجران» که در مرز حجاز و یمن قرار گرفته، در آغاز طلوع اسلام تنها منطقه مسیحی نشین در حجاز (عربستان) بود، پیامبر(ص) به موازات مکاتبه با سران دولت های جهان و مراکز مذهبی نامه ای به اُسقف نجران (ابو حارثه) نوشت که در آن آمده است:

سنی ها چطور مقام اهل بیت را که به وضوح در آیه مباهله آمده را نادیده میگیرند و ولایت ائمه(ع) را نمی پذیرند؟

پرسش:

سنی ها چطور مقام اهل بیت را که به وضوح در آیه مباهله آمده را نادیده میگیرند و ولایت ائمه(ع) را نمی پذیرند؟

پاسخ:

برداشت و تفسیر آیه مباهله را می توان از دو منظر در کتب اهل سنت بررسی کرد:
یک: داستان نزول آیه مباهله در کتب اهل سنت:

خداوند متعال در سوره آل عمران آیه 61 به رسول گرامی اسلام ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ می فرمایند: هرگاه بعد از علم و دانشی که [درباره مسیح] به تو رسیده، باز کسانی با تو به محاجه و ستیز برخیزند، به آن ها بگو: بیائید ما فرزندان خود را دعوت کنیم. شما هم فرزندان خود را. ما زنان خویش را بخوانیم، شما هم زنان خود را. ما نفس خود را دعوت کنیم، شما هم از نفس های خود. آنگاه مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغ گویان قرار دهیم.
مفسران بزرگ اهل سنت در شأن نزول این آیه نوشته اند. پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، امیر المؤمنان علی بن ابی طالب را به سوی مسیحیان نجران که در نزدیکی مدینه بودند، فرستاد و آن ها را دعوت به اسلام کرد، بزرگان و اسقف های مسیحیان نجران به مدینه آمدند تا سخنان پیامبر اسلام را بشنوند و در صورت صحت به او ایمان آورند، وقتی خدمت رسول الله رسیدند. حضرت فرمود:

آیا شهدایی که در جنگ تحمیلی بخاطر خدا شهید شدند حقی بر گردن ما دارند؟ آیا وظیفه ای در قبالشان داریم؟

پرسش:

آیا شهدایی که در جنگ تحمیلی بخاطر خدا شهید شدند حقی بر گردن ما دارند؟ آیا وظیفه ای در قبالشان داریم؟

پاسخ:

لفظ شهید از کلمه شهادت گرفته شده است. یعنی (کشته شدن در راه خدا)⁽¹⁾ و در اسلام آن چه منجر به شهادت یعنی مرگ آگاهانه در راه هدف مقدس می گردد، به صورت یک اصل درآمده و نام آن جهاد است. پس جهاد مقدمه شهادت است و در مورد فضیلت جهاد مولای متقیان علی(ع) می فرماید: براستی جهاد دری از درهای بهشت است که خداوند آن را به روی اولیاء مخصوص اش می گشاید⁽²⁾ و در ادامه می فرماید جهاد لباس تقوی است. پس شهید یک کلمه و نشانه است که از قداست خاصی برخوردار است، نه اینکه خود لفظ شهید قداست داشته باشد، بلکه آن را از معنی کسب می کند. البته واژه ها و کلمه های زیادی است که دارای قداست است، ولی اگر کسی با مفاهیم اسلامی کمی آشنا باشد و در عرف خاص اسلامی این را تلقی کند احساس می کند که