چه کنیم که مشکلاتی را که دیگران برای ما بوجود آورده اند را با مشورت حل کنیم ولی غیبت هم نشود؟

پرسش:

چه کنیم که مشکلاتی را که دیگران برای ما بوجود آورده اند را با مشورت حل کنیم ولی غیبت هم نشود؟

پاسخ:

شکی نیست که غیبت یکی از بزرگترین و مهلک ترین گناهان است و روایات بی شماری در باب مذمت و نهی از این کار وارد شده است که برای نمونه و یادآوری به دو روایت اشاره می نماییم:
رسول گرامی اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: «در شب معراج به قومی گذشتم که صورتهای خود را با چنگال خویش خراش می دادند. از جبرئیل پرسیدم اینها چه کسانی هستند؟ گفت: «اینها کسانی هستند که غیبت مردم را می کردند و در اعراض (آبرو) آنها می افتادند ⁽¹⁾».
«از جانب خداوند متعال به موسی بن عمران وحی شد که هر غیبت کننده ای که با توبه از دنیا برود، آخرین نفری است که داخل بهشت خواهد شد و هر غیبت کننده ای که بدون توبه از دنیا برود اولین کسی است که داخل جهنم خواهد شد⁽²⁾».

آیا اگر ازعمل فردی خیلی ناراحت شدیم می شود برای تخلیه خود یا مشورت، آن را با دیگری مطرح کنیم .آیا این عمل غیبت است؟

پرسش:

آیا اگر ازعمل فردی خیلی ناراحت شدیم می شود برای تخلیه خود یا مشورت، آن را با دیگری مطرح کنیم .آیا این عمل غیبت است؟

پاسخ:

حرام بودن غیبت

خداوند در سوره حجرات می فرماید:«هیچ یک از شما دیگری را غیبت نکند. آیا کسی از شما دوست دارد گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ (به یقین) همه ی شما از این امر کراهت دارید.»⁽¹⁾
پیامبر اکرم -صلی الله علیه وآله- در ضمن وصایای خود به ابوذر می فرماید: «غیبت این است که انسان مسلمان از برادر دینی خود سخنی بگوید که مکروه طبع او باشد». گفتم هرگاه آنچه را درباره ی او می گوییم در او وجود دارد باز هم غیبت است؟ فرمود: «آنچه درباره ی او می گویید و در او موجود باشد از او غیبت کرده اید و اگر آنچه را در حق او می گویید در او نباشد به او بهتان زده اید».⁽²⁾
غیبت از گناهان کبیره بوده و از

اگر کسی بدی در حق ما کرد آیا می توانیم آن را به دیگری بگوییم تا کمکمان کند؟ آیا این کار غیبت است؟

پرسش:

اگر کسی بدی در حق ما کرد آیا می توانیم آن را به دیگری بگوییم تا کمکمان کند؟ آیا این کار غیبت است؟

پاسخ:

چند نکته:
1. در برخی مواقع شیطان سعی می کند غیبت را منطقی نشان دهد. و با دلیل تراشی و توجیه سعی می کند که غیبت انسان مؤمنی را موجه جلوه دهد. لذا انسان باید مراقب باشد تا فریب وسوسه های شیطان را نخورد و به دام آن گرفتار نشود.
2. سرمایه انسان در زندگی حیثیت و آبرو و شخصیت او است لذا هر چیز که ممکن است آبروی مؤمن را در معرض خطر قرار دهد از طرف دین اسلام حرام محسوب می شود.⁽¹⁾
این نکته نیز قابل توجه است که نه تنها غیبت کردن حرام است، گوش دادن به غیبت و حضور در مجلس غیبت نیز جزء محرمات محسوب شده است، بلکه طبق پاره ای از روایات بر مسلمان واجب است که ردّ غیبت کنند، یعنی از برادر مسلمان که آبرویش به خطر افتاده دفاع کنند.⁽²⁾

غیبتی شنیده ام اگر به آن فکر کنم گناه کرده ام؟

پرسش:

غیبتی شنیده ام اگر به آن فکر کنم گناه کرده ام؟

پاسخ:

تفکر یک شخص یا معطوف به حال است یا معطوف به گذشته و یا معطوف به آینده. در هر سه صورت، تفکر باید به انسان کمک کند که او را در مسیر تکامل تحریک کند و سرعت بخشد. اما چون این سؤال در رابطه با تفکر معطوف به گذشته است.

تفکر معطوف به گذشته:

تفکر نسبت به گذشته باید سازنده باشد نه بازدارنده. به غیبتی که قبلاً شده می توان از این دو جهت (سازندگی و بازدارندگی) نگاه کرد.
گاهی این فکر می تواند سازنده باشد و این موقعی است که فرد بخواهد برای بازآفرینی عبرت، ندامت و محاسبه نفس به آن غیبت توجه کند.⁽¹⁾ این افکار قطعاً سازنده اند و به فرد کمک می کنند به گناهی که انجام شده با نظری دقیق نگاه کند و فرد بررسی کند که چه چیز باعث بروز این گناه شده است، چه زمینه ای به انجام آن کمک کرده است، چه افرادی در این غیبت لطمه خورده اند و او چقدر با این صفت زشت از مسیر حق و رشد منحرف شده است و چگونه باید به فردی که در مورد او غیبت شده کمک کند و آبروی او و... را حفظ کند و چگونه می تواند از تکرار این عمل خودداری کند.
گاهی این تفکر می تواند نقش بازدارنده داشته باشد و فرد را