چرا عده ای از مردم عقیده دارند که ماه صفر؛ ماهی نحس است؟
در ابتدا باید بگوییم که ما اصلا روایتی نداریم مبنی بر اینکه به نحس بودن ماه یا روزی اذعان داشته باشد بلکه بالعکس از نحس شمردن ایام خدا نهی شده است. در این خصوص از پیامبر اعظم (ص) نقل شده است: " لا تُعادوُا الأَیّامَ فَتُعادیکُمْ؛ با روزها دشمنی نکنید که آنها با شما دشمنی خواهند کرد" (نور الثقلین، جلد 5، ص 327) بنابراین، متهم کردن ایام به نحوست با سیره اهل بیت (ع) در تضاد است و بد بودن و نحوست ایام به اعمال انسان ها باز می گردد.
در مورد نحوست ماه صفر باید به چند نکته اشاره شود:
1- در برخى
از روایات نحس بودن برخى از ایام براى انجام کارهایى از قبیل ازدواج و سفر
آمده است. همچنین آیه 19 سوره قمر و 16 سوره فصلت روزهایى که عذاب بر قوم
عاد نازل شده به عنوان روزهاى نحس آمده است. ولى در این که مراد از نحس
بودن روزها در این آیات و روایات چیست بحث ها و نظریات مختلفى وجود دارد.
برخى
معتقدند؛ بعضى روزها واقعا نحساند ولى نحس بودن آن با توکل بر خداوند،
صدقه و توسل به خداوند و مقربان درگاه او برطرف می شود و وظیفه ما انجام
این اعمال است نه رعایت سعد و نحس بودن ساعات.
در برابر این نظریه
برخى معتقدند؛ سعد و نحس بودن برخى ایام واقعى نیست بلکه به جهت حوادثى است
که در این روزها اتفاق افتاده و یا به جهت فال بد زدن مردم به این روزها و
نحس دانستن آن از سوى مردم می باشد که ممکن است همین نحس دانستن در نفس
هاى ضعیف مؤثر واقع شود و همین اثر نفسانى و دل چرکین شدن موجب بروز حوادثى
براى انسان شود به همین جهت در روایات به جهت برطرف شدن این حالت نفسانى
به ما دستور داده شده صدقه بدهیم و یا دعا بخوانیم. برخى روایات هم می
تواند مؤید این نظریه باشد.
در هر صورت توکل بر خداوند، دادن صدقه،
خواندن دعاهاى وارده، اثر نحس بودن را برطرف می کند. قابل ذکر این که
مطالبى که در تقویم هاى نجومى در ارتباط با سعد و نحس بودن روزها به جهت
قرآن و یا مقابله و یا حالات دیگر سیارات آمده است به جز قمر در عقرب که در
روایات آمده است دلیلى بر آن نداریم.
2-اما در مورد ماه صفر ، بنا
بر آن چه معروف گشته، ماه صفر را «نحوستى» است؛ به خصوص روز چهارشنبه
آخرین آن ماه را که به نحس بودن بیشتر معروف شده است و در این باره روایت
مخصوصى از ائمه دین(ع) نرسیده و فلسفه آن دقیقاً براى ما روشن نیست. یک
احتمال آن است که این نحس دانستن ماه صفر و مخصوصاً آخرین چهارشنبه آن، از
این جهت باشد که وفات رسول خدا(ص) در آن روز واقع گشته است و از آن حضرت
روایت شده است که مىفرماید: «هر کس مرا به خروج ماه صفر مژده دهد، او را
مژده بهشت مىدهم و از این جهت عقول مردم حکم به نحس بودن آن ماه نموده
است»، (میرزا جواد ملکى تبریزى، مراقبات(اعمال السنه) ، ترجمه علیرضا میرزا
حکیم خسروانى، انتشارات نور فاطمه، ج 1، ص 49) .
3-
در هر صورت نحوست این ماه به معنای متوقف کردن اموری مانند خرید و فروش و
سایر فعالیت ها نمی باشد بلکه باید با خواند دعاهایی که برای دفع نحوست این
ماه وارد شده مانند دعائی که در مفاتیح در اول اعمال ماه صفر وارد شده این
نحوست را بر طرف نمائیم و نیز براى دفع نحوست این ماه، هیچ چیز بهتر از
صدقه دادن و دعاها و استعاذه وارده نیست» ، (شیخ عباس قمى، مفاتیح الجنان،
اعمال ماه صفر) .