چرا اینقدر بر گریه اباعبدالله و مصیبت ایشان تاکید شده است تا حدی که گاهی فکر میکنیم این امر بر شیعیان واجب است؟
پرسش:
چرا اینقدر بر گریه اباعبدالله و مصیبت ایشان تاکید شده است تا حدی که گاهی فکر میکنیم این امر بر شیعیان واجب است؟
پاسخ:
گریه و اشک برای امام حسین (ع) دارای اجر و قرب بالایی است تا آن حد که
پیامبر اکرم (ص) و امامان (علیهم السّلام) کسی که آمادگی گریه کردن را
ندارد به تباکی (خود را به گریه درآوردن) دعوت کرده‌اند تا یاد امام حسین
(ع) در همه قرون و اعصار در خاطره‌ها زنده بماند.
اجر و مزد گریه برای آن حضرت بسیار عظیم و بزرگ است و خداوند خود ضامن آن می‌باشد.
خود حضرت امام حسین (ع) می فرماید: أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ لَا
یَذْکُرُنِی مُؤْمِنٌ إِلَّا اسْتَعْبَرَ ؛ (1) من کشته اشکم و هیچ مومنی
مرا یاد نمی کند مگر آن که اندوهش می گیرد و گریه می کند.
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ کُنَّا عِنْدَهُ فَذَکَرْنَا
الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ(ع) وَ عَلَی قَاتِلِهِ لَعْنَةُ اللَّهِ فَبَکَی
أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) وَ بَکَیْنَا- قَالَ ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ
فَقَالَ قَالَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ (ع) أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ لَا
یَذْکُرُنِی مُؤْمِنٌ إِلَّا بَکَی؛ (2) در کتاب کامل الزیارات از ابن
خارجه نقل می کند که گفت: ما نزد امام جعفر صادق(ع) بودیم و نامی از امام
حسین (ع) برده شد، امام صادق(ع) گریان شد و ما هم گریستیم. سپس آن بزرگوار
فرمود: امام حسین(ع) فرموده: من کشته اشک می باشم، هیچ مؤمنی یاد آور من
نمیشود مگر اینکه گریان خواهد شد.
احیاء و زنده داشتن نهضت عاشورا ( و نام امام حسین ) موجب زنده نگه داشتن و
ترویج دائمی مکتب قیام و انقلاب در برابر طاغوت‌ها و تربیت کننده و پرورش
دهندة روح حماسه و ایثار است. گریه بر مصائب سالار شهیدان باعث زنده نگه
داشتن نهضت حسینی است. گریستن در سوگ شهدای کربلا، تجدید بیعت با عاشورا و
فرهنگ شهادت و تغذیه فکری و روحی با این مکتب است. اشک ریختن نوعی بیعت و
امضا کردن پیمان و قرارداد دوستی با سید الشّهدا و ابراز انزجار و تنفّر از
قاتلان حضرت است. به تعبیر شهید مطهری «گریه بر شهید، شرکت در حماسه او و
هماهنگی با روح وی و موافقت با نشاط و حرکت او است».(3)
امام رضا (ع) به ریان بن شبیب، که روز اول محرم به محضر آن حضرت شرفیاب شد،
فرمود: «یا ابن شبیب ان کنت باکیا لشیئ فابک علی الحسین فانه ذبح کما یذهب
الکبش...فاحزن لحزننا و افرح لفرحنا؛(4) ای پسر شبیب اگر بر مصیبتی گریه
می کنی ، بر حسین بن علی گریه کن چون که آن بزرگوار را همانند گوسفند سر
بریدند و به شهادت رسیدند... سپس فرمود: در حزن ما محزون ودر شادی ما شاد
باش. »
درست است که در روایات ما امر وجوبی به این نشده است که بر نام و مصائب
امام حسین (ع) باید گریه کرد اما تاکیدات فراوانی بر این امر شده است که هم
آثار دنیوی و هم آثار اخروی فراوانی بر آن بار است که سزاوار است انسان به
آن مانوس گردد خصوصا در روایاتی که امام حسین خود را کشته اشک می داند و
این به نوعی سفارش گریه بر نام حسین (ع) است و روایت دومی که امام رضا(ع)
سفارش به گریه بر حسین (ع) می نماید.
اما این که باشنیدن نام امام گریه کردن واجب و الزامی باشد صحت ندارد.
پاورقی:
1. قتال نیشابوری، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، انتشارات رضی قم، چاپ اول، ج1، ص170.
2. علامه مجلسی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ناشر
اسلامیه، تهران، سال چاپ مختلف، نوبت چاپ مکرر، ج44، ص 279.
3. مرتضی مطهری، شهید (ضمیمه قیام و انقلاب مهدی) ص 124، بی تا.
4. شیخ صدوق، أمالی، چاپ اعلمی، ص130.
